Kırşehir’deki Altın Madeni Projesi Su ve Tarım Krizine Yol Açacak

Defaş Madencilik ve Sanayi A.Ş. (DEFAŞ A.Ş.) ile Koç Holdinge ait Demir Export A.Ş. ve AKP Batman Milletvekili Ferhat Nasıroğlu'nun sahibi olduğu Fernas İnşaat A.Ş. ortaklığında yürütülen yeni altın madeni projesi, Kırşehir’i büyük bir tehdit altına alıyor. 2013 yılında kentin merkezinde, Boztepe ilçesi ve köylerinde yapılan saha etütleri sonucunda hazırlanan, maliyeti 175 milyon dolar olan proje hayata geçirilirse, bölgede 14 yıl boyunca altın arama faaliyetleri yapılacak.

Şirketler, projeyle ilgili olarak sondaj çalışmaları başlatmışken, geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlayan bölge halkı şimdiden su sıkıntısı çekiyor. Proje için yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporuna göre, kentin merkezi, Boztepe ilçesi ve köyleri arasında 3 maden ruhsatı alınmış durumda.

Projede maden çıkarımı için ayrılan alan toplam 5,855 hektar büyüklüğünde olup, ÇED kapsamındaki alan ise 2,864 hektar. Yılda 3 milyon ton cevher çıkarılması ve 200 bin ton zenginleştirilmiş cevherin elde edilmesi öngörülüyor. Bu zenginleştirilmiş cevherin yurt dışına gönderilerek külçe altına dönüştürülmesi planlanıyor.

Proje kapsamında en az 10 bin kamyonun çalışması bekleniyor, bu durumun şehir trafiğine olumsuz etkileri konusunda endişeler bulunuyor. Ayrıca, yılda 1.8 milyon ton zehirli atığın nereye toplanacağı ve nasıl bertaraf edileceği belirsiz. Projeye göre atık barajı yapılmayacak, bu da toprak ve su kirliliğine yol açacak.

Cevher çıkarımı sırasında potasyum amil ksantat, sodyum silikat ve metil izobitül karbinol gibi kimyasallar kullanılacak, ancak miktarları hakkında bilgi verilmiş değil. Proje kapsamında iki zenginleştirme ve iki atık depolama tesisi kurulacak. Maden sahası ve tesisler, yerleşim alanlarına oldukça yakın: Çimeli köyüne 393, Boztepe ilçesine 640, Körpınar köyüne ise 883 metre uzaklıkta bulunuyor. Bu durum, bölgedeki tarım ve hayvancılık faaliyetlerini olumsuz etkileyecek.

Projenin yapılacağı alanın 900 metre batısında Kılıçözü Çayı, 10 kilometre güneydoğusunda ise Seyfe Gölü bulunuyor. Ayrıca, sondaj çalışmaları için Devlet Su İşleri tarafından bölgede su kuyuları açma izni verilmiş, ancak kullanılacak su miktarı hakkında bilgi verilmemiş.

Projede her ay 45 patlama yapılacak ve her patlamada 12 bin 866 kilogram ANFO ve 1,504 kilogram dinamit kullanılacak. Bu durumun hava kirliliğine ve göğüs hastalıklarına yol açabileceği, ekosistem ve canlı yaşamına ciddi zararlar verebileceği belirtiliyor.

Sol Parti Kırşehir İl Başkanı Niyazi Şekertürk, “Bu maden kurulduğunda daha fazla susuz kalacağız. Bölgedeki hayvancılık ve doğa, bu koşullara dayanamayacak ve yaşam yok olacak. Zarar gören insanlar bölgeyi terk etmek zorunda kalacaklar” dedi.

Semine Şekertürk, projedeki su israfına dikkat çekerek, “Sularımız akmıyor. Bu maden şirketleri 200 metrede bir su çıkarıyorlar. Kızılırmak Havzası’ndan İç Anadolu’ya su gidiyor fakat maden nedeniyle susuz kalırsak ne olacak? Göç etmek zorunda kalacağız. Gidecek yerimiz yok” ifadelerini kullandı.

Bölge sakini Ünsal Dinçer ise, “Bu proje Kırşehir’i yaşanmaz hale getirecek. Bölge halkı büyük zarar görecek ve bu durumu telafi etmek çok zor olacak. Herkesin bu maden karşısında birleşmesi ve ‘İstemediğimiz sürece bu maden burada kurulamaz’ anlayışını benimsemesi gerekiyor. Kırşehir halkının madenle bir fayda sağlamayacağını ve büyük zararlar göreceğini herkes biliyor” dedi.