Türkiye'nin Çevre ve İklim Politikaları

Türkiye’nin Çevre Politikaları ve İklim Değişikliği Stratejileri: 22 Yıllık Sürecin Değerlendirilmesi

Son 22 yılda Türkiye, çevre yönetimi ve iklim değişikliğiyle mücadele alanında önemli adımlar atmış, yeşil dönüşüm hedeflerini hayata geçirmek üzere çeşitli stratejiler geliştirmiştir. 2002’den itibaren uygulanan bu politikalar, hem ulusal hem de uluslararası düzeyde etkili çevre koruma ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerini kapsamaktadır.

Paris İklim Anlaşması ve Net Sıfır Emisyon Hedefi

Türkiye, 2021 yılında Paris İklim Anlaşması'na taraf olarak iklim değişikliğiyle mücadelede küresel bir taahhüt üstlenmiştir. 2053 Net Sıfır Emisyon Hedefi, sera gazı emisyonlarının dengeye getirilmesi ve emisyon azaltımının hızlandırılması amacıyla belirlenmiştir. Bu hedef doğrultusunda, Türkiye, 2030 yılı için Ulusal Katkı Beyanını Birleşmiş Milletler'e sunmuş, bu beyanla emisyon azaltım politikalarını ve ulusal stratejilerini netleştirmiştir.

Yeşil Dönüşüm ve Korunan Alanların Artışı

Türkiye’nin yeşil dönüşüm süreci, doğa koruma ve biyoçeşitlilik konularında kayda değer gelişmeler sunmuştur. 2011 yılında %6,3 olan korunan alan oranı, 2024 itibarıyla %12,9 seviyesine yükselmiştir. Hedef, 2030 yılına kadar bu oranı %30'a çıkarmaktır. Ayrıca, ağaçlandırma projeleri kapsamında 7 milyardan fazla ağaç dikilmiş ve karbon yutak alanlarının artırılmasıyla yıllık toprak kayıpları ciddi ölçüde azalmıştır. Yeni karbon yutak alanları oluşturulmuş, 2023 hedefleri doğrultusunda 3,5 milyon metrekarelik alan eklenmiştir.

Atık Yönetimi ve Yeniden Kullanım

Atık yönetimi ve su kaynaklarının etkin kullanımı, Türkiye'nin çevre stratejisinin önemli bileşenlerinden biridir. 2024 itibarıyla atık suların yeniden kullanımı oranı %5,3 seviyesine çıkartılmıştır ve bu oran 2028'de %11 ve 2030'da %15 olarak hedeflenmektedir. Sıfır Atık uyumlu sosyal konut projeleri, 3 milyondan fazla konut için uygulanmış ve bu projelerde iklim dostu çözümler tercih edilmiştir. Ayrıca, temiz yakıt dönüşümleri şehirlerde hava kirliliğini azaltmış ve yeşil alan projeleri kapsamında bisiklet ve yürüyüş yolları oluşturulmuştur.

Yerel Yönetimlerle İşbirliği ve Çevre Eğitimleri

Çevre yatırımlarını teşvik etmek için yerel yönetimlerle işbirliği içinde 50 milyar lira değerinde destek sağlanmıştır. Atık su arıtma tesisleri için 7,7 milyar lira destek verilmiş, bu tesislerin etkinliği artırılmıştır. Çevre bilincini artırmak amacıyla, iklim değişikliği dersleri ortaokullarda müfredata eklenmiş, gelecek nesillerin çevre konusunda daha duyarlı yetişmesi hedeflenmiştir.

Deniz ve Kıyı Yönetimi

Türkiye’nin kıyı yönetimi stratejileri de önemli bir gelişim göstermiştir. Mavi bayraklı plaj sayısı 567'ye ulaşmış ve Türkiye, dünya genelinde üçüncü sırada yer almıştır. Marmara Denizi'ndeki çevresel tehditler, izleme noktalarının artırılmasıyla takip edilmekte, büyük arıtma tesisleri sürekli olarak online izlenmektedir.

Sonuç ve Gelecek Perspektifi

Türkiye’nin çevre politikaları ve iklim değişikliği stratejileri, son 22 yılda önemli ilerlemeler kaydetmiştir. Ancak, uluslararası standartlara ulaşmak ve belirlenen hedeflere tam anlamıyla ulaşmak için sürekli değerlendirme ve iyileştirme çalışmaları devam etmelidir. Sürdürülebilir kalkınma, yeşil dönüşüm ve iklim değişikliğiyle mücadele konularında başarı sağlanması, hem çevresel koruma hem de ekonomik kalkınma açısından kritik bir rol oynamaktadır. Bu sürecin devamlılığı, Türkiye’nin yeşil dönüşüm hedeflerine ulaşması için hayati önem taşımaktadır.